-
Niet op voorraadMet een woord vooraf van J.G. Vos te Doetinchem uit 1 mei 1957
-
Dit boek is mede door de vele goede zwart/wit en kleurenfoto's een reisbelevenis geworden. Gelukkig werd niet naar volledigheid gestreefd, maar werd het materiaal gevonden in de Noordelijke-, en Zuidelijke Nederlanden met uitlopers naar Wallonie. De teksten zijn doorweven met eigen ervaringen en plaatselijke - meestal historische - aanknopingspunten. De tekst is in klaar Nederlands geschreven - nog wel eens een gemis bij toeristische boeken. Een mooi kijk- en leesboek. Waardevol als aanzet om er zelf op uit te trekken.
-
Dialecten en familienamen, het is allerminst een gezochte combinatie. Onze familienamen dragen sporen van oude en nog steeds in gebruik zijnde dialectkenmerken. Twee eeuwen nadat onze namen officieel geregistreerd werden, verraden ze nog onze geografische herkomst: Feenstra is een noorderling, Vandepitte komt uit het zuidwesten van ons taalgebied en Beckers heeft onmiskenbaar Limburgse roots. In VAN DE STREEK: DE WEERSPIEGELING VAN DIALECTEN IN FAMILIENAMEN bekijken 16 auteurs het familienamenbestand voor hun provincie of streek door een dialectologische bril. Sluitstuk is een geactualiseerde Wegwijzer met publicaties en adressen voor geïnteresseerden in de Nederlandse dialectologie en, eenmalig, ook de Nederlandse naamkunde.
-
Niet op voorraadGaarne voldoe ik aan het verzoek om een voorwoord te verzorgen in dit 'ABC van oud Wehl'. Een aantal jaren geleden, de beginjaren tachtig, bleek mij dat de belangstelling van de Wehlse inwoners voor de geschiedenis, het verleden van Wehl, groeiende was. Dit leidde ik af uit de overweldigende belangstelling voor de 'film oud Wehl', het stijgend aantal bezoekers van Wehlse huize aan het Liemers Museum in Zevenaar en de grote belangstelling voor de historische schetsen in het R. K. Kerkblad en het 'Wehls Kontakt'. Ik wist van plannen in een zeer pril stadium om ooit te komen tot een vereniging van belangstellenden voor het oude, het vroegere, Wehl. Ook was mij bekend dat er een geschrift in de maak was waarin een 125-jarige terugblik op Wehl en zijn brandweer zou worden geworpen. (Gerard van de Graaf, najaar 1983). In die tijd had ik contact met wijlen Broeder Alipius en Bennie Tomassen over de mogelijkheid en wenselijkheid van een uitgave van ansichtkaarten van oud Wehl. Ook met Alex Koster onderhield ik contact over zijn archeologische (Wehlse) bodemvondsten en over plannen deze aan de Wehlse bevolking te tonen. Het was mij overigens al lange tijd duidelijk dat er weliswaar diverse waardevolle geschriften en boekwerken over de Liemers e.o. waren (o.a. Schetsen uit De Lijmers 1966, Oude ambachten en bedrijven achter Rijn en IJssel 1972 en de Waterplaag 1978), waarin WehI thematisch en beperkt 'behandeld' wordt, maar dat een samenhangend geschiedkundig overzicht als zodanig van Wehl geheel ontbrak. Zelf geïnteresseerd in de Wehlse geschiedenis en mij gesteund wetende door de groeiende geschiedkundige belangstelling van de Wehlenaren, heb ik zodoende medio 1983 de heren Van Petersen en Giesen van het Streekarchivariaat 'De Liemers en Doesburg' verzocht een aanzienlijke periode van Wehl, samenhangend, overzichtelijk en in voor ieder leesbare taal te beschrijven. Mijn verzoek was mede ingegeven door de omstandigheid dat in 1986 de gemeente Wehl 170 jaar deel uitmaakte van het Koninkrijk der Nederlanden (per 1juni 1816). Ik ben bijzonder blij dat de heren Van Petersen en Giesen aan mijn verzoek hebben kunnen voldoen, een verzoek dat slechts in kleine kring bekend was om zodoende de verrassing voor de burgers van Wehl te waarborgen. In dank aan de schrijvers en al diegenen, die de totstandkoming en de uitgave ervan hebben mogelijk gemaakt, spreek ik de wens uit dat het verleden weer gaat leven voor de Wehlse inwoners van heden, om daarmee het waardevolle, het goede en het kostbare in Wehl zuinig te bewaren voor de toekomst van Uw heerlijk land.
-
Der Schachautomat Oorspronkelijke Titel Omslag Studio Jan de Boer Voor de verbijsterde ogen van keizerin Maria Theresia presenteert de eerzuchtige edelman Wolfgang von Kempelen zijn schaakspelende machine. Het is 1770 en in dit tijdperk van Verlichting zijn opvallende uitvindingen zeer en vogue. En vergeleken bij Kempelens denkende 'schaakturk' valt elke andere uitvinding in het niet. Maar wat als de grootste presentatie van de eeuw wordt geroemd, is in feite de grootste oplichterij van de eeuw. Want in het hart van de machine zit een dwerg verborgen... De schaakmachine is een zinderende literaire thriller in het historisch perspectief van het jaar 1770. Rond Wolfgang von Kempelens 'schaakturk' - een schaakmachine die daadwerkelijk heeft bestaan - spelen zich de meest intrigerende verwikkelingen vol gepassioneerde liefde, kerkelijke hetze en adellijke intriges af. Een van de spraakmakendste uitvindingen van de 18e eeuw blijkt niet meer dan een ongekend staaltje oplichterij te zijn. De machine wordt - met medeweten van de geslepen edelman Wolfgang von Kempelen en zijn knecht Jakob - van binnenuit bespeeld door de Venetiaanse dwerg Tibor, die over een geniaal schaaktalent beschikt. Steeds opnieuw loert het gevaar van de ontdekking van het geheim. Omringd door spionnen proberen de drie zich door niemand in de kaart te laten kijken - maar onbeantwoorde liefde, grenzeloze haat en onbeheerste nieuwsgierigheid openen uiteindelijk de deuren naar het geheim. Iedereen die het apparaat te dicht nadert, overkomt een dramatisch ongeluk. Op de schaakmachine schijnt een vloek te rusten die moord niet uitsluit...
-
Jac. Gazenbeek schrijver , natuurvriend en Folklorist [1894-1975] Foto Jeneverbessen in het stuifzand Uitgestrekte bossen, heidevelden en stuifzanden. Oeroude zandwegen, omzoomd door berken en grafheuvels van klokbekervolken. Kleine dorpen en boerderijen, ze zijn Veluws. Kastelen en landgoederen sieren de bossen. Elk kasteel, elk huis heeft zijn eigen verhaal. Het is cultuur uit vroeger dagen. Natuur, cultuur en historie, deze drie elementen drukken elk hun stempel op de Veluwe. Zonder één van deze is zij niet compleet. De Veluwe is een gebied waar nog plek is voor wilde zwijnen, waar het gebrul van het edelhert in de bronst nog wordt gehoord en waar de eenzaamheid gezocht kan worden in de mistige avondschemer van heide of stuifzand. Een gebied waar de geschiedenis van zijn bewoners, eeuwenlang afhankelijk van de natuur om hen heen, ook in onze tijd nog zichtbaar is gebleven. De schrijver, natuurvriend en folklorist Jac. Gazenbeek werd op 30 oktober 1894 te Ede geboren. Hij zou zich tot een groot man op het gebied van natuurbescherming, folklore en bovenal natuurbeleving ontwikkelen.